PRINTmatters Vakdag 2023 was een feestje
Ook de 10e PRINTmatters Vakdag op donderdag 12 oktober was weer om door een ringetje te halen. De jaarlijkse grafimedianetwerkdag in de Midden Nederland Hallen in Barneveld was zeer sfeervol met dank aan 831 bezoekers, geweldige sprekers en de partners op de beursvloer.
Natuurlijk kijk ik als lid van het PRINTmatters Vakdag-team door een roze bril naar dit branchefeestje. Naar mijn bescheiden mening, en gelukkig wordt die gesteund door reacties van standhouders en bezoekers, was deze 10e editie er een om door een ringetje te halen. Elk jaar is het weer een eer om met ons team een compleet verzorgde dag te verzorgen voor Nederlandse en zelfs Belgische printprofessionals.
Vrolijke gezichten
En wat werken we toch in een fantastische branche met veel enthousiaste printprofessionals. Als vanouds was het een feest van herkenning en van vele relaties hoorden we dat er nieuwe contacten waren aangeboord. Wat uiteindelijk toch het doel is van deze netwerkdag. Van de 1.080 registraties kwamen er 831 naar de Vakdag, allemaal vrolijke gezichten. Deze netwerkdag voor printprofessionals stond in het teken van kennis en kennissen verzamelen, ingevuld met geweldige keynote speakers, vaktechnische sessies en een mooi verzorgde beursvloer waar onze partners de bezoekers inspireerden. Dank daarvoor.
Bekende Nederlanders
Tijdens de 3 keynote-sessies waren het bekende Nederlanders die inspireerden. In een energieke lezing zette bestsellerauteur én omdenkfilosoof Berthold Gunster in op het transformeren van problemen tot nieuwe mogelijkheden. Alexander Klöpping trok een volle zaal met zijn Dromen over morgen-presentatie. De bekende internetondernemer liet aan de hand van pakkende voorbeelden zien welke rol nieuwe technologieën spelen in onze maatschappij en ons dagelijks leven, nu en in de toekomst. Natuurlijk zorgden we ook voor humor, want lachen is gezond. Het duo Urgert & Van Deudekom legde via een humoristische quiz uit hoe je nog succesvoller wordt.
Bekijk alle foto’s van de PRINTmatters Vakdag
Print en motion
Een van de vaksessies waar ik direct enthousiaste verhalen over hoorde, was die van Studio de Ronners. Print en motion versterken elkaar, zo vertelden de broers Matthijs en Arwen Ronner in hun lezing over de rebranding van BNO. Matthijs: ‘Als wij over print nadenken, denken we gelijk in bewegende digitale beelden, en andersom. Het beïnvloedt elkaar.’ De basis van een goed ontwerp is een heldere vaststelling van de essentie en strategie van een merk. En dat niet alleen, zo vertelde Arwen: ‘Wij bedachten ook de copy van de BNO-marketingteksten, vanuit de zienswijze dat ook content het design definieert. Vanuit deze basis maakten wij de vertaalslag naar een functioneel design, met een tijdloos lettertype in kapitalen, want BNO: laat maar zien wie je bent!’ Qua print lichten we er één mediadrager uit: Dd Magazine, Dutch designers Magazine. De cover van het themanummer Chaos bestond uit een chaotische krabbeltekening en in het magazine werden maar liefst 6 verschillende papiersoorten verwerkt. Het thema chaos werd dus letterlijk naar het ontwerp vertaald. Samen met papierleverancier IGEPA werden uit oogpunt van duurzaamheid ‘dead stocks’ gebruikt, overgebleven papiervoorraden.
Magische woorden
Nicol Tadema gaf een mooie bijdrage over onbewuste beïnvloeding met taal. Zo benadrukte Tadema dat we 95% van al onze beslissingen vanuit ons onbewuste brein nemen en dat je met woorden dat onbewuste brein kunt beïnvloeden. Handig bij offertes, vacatures en reclameteksten.
Het eerste magische woord is ‘maar’. Dat lijkt een onbeduidend woord, maar wel een met grote invloed. Als fan van de datingshow First Dates haalde Tadema de vele afwijzingen aan na die eerste date. Zoals: ‘Je bent wel leuk, maar je stinkt uit je mond.’ Ons brein denkt dan dat alles voor het woord ‘maar’ niet waar is, omdat erna vrijwel altijd een negatieve mededeling volgt. ‘Draai jouw boodschap om’, adviseert Tadema. Begin met het negatieve en kom dan met iets positiefs: helaas moeten we je ontslaan, maar je bent wel een waardevolle medewerker. Zo blijft het positieve deel beter hangen bij de ontvanger.
Soms kan zelfs één letter of leesteken het verschil maken. Zoals bij de producten op de website van Coolblue, waar geen euroteken wordt vermeld. Dit werkt positief omdat het zorgt voor een lagere prijswaardering in het brein. Geeft het bedrijf korting? Dan staat het euroteken juist wel vóór het bedrag omdat de lezer het bedrag dan als hoger ervaart, legde Tadema uit. Zo worden we dagelijks onbewust beïnvloed. En die kennis kan goed van pas komen bij het opstellen van vacatureteksten. Bij een salarisvermelding altijd het teken € toevoegen bijvoorbeeld.
Duurzaamheid
Duurzaamheidsspecialist Gijs Vermeulen sprak over investeren in duurzaamheid. Hij omschreef hoe de industrie al veel aan energiereductie doet, bijvoorbeeld door gecertificeerd papier, maar dat de industrie vaag is in z’n communicatie, met een grote hoeveelheid aan logo’s die soms ook ondui-delijk zijn. ‘Grafische bedrijven moeten veel duidelijker vertellen wat ze allemaal al doen aan duurzaamheid.’ Die oproep deed hij niet zomaar. Vanaf 2024 moeten grote bedrijven met een openbaar belang hun duurzaamheidsprestaties rapporteren. Zij zullen dus hun toeleveranciers om informatie vragen omdat ze de keten in kaart moeten brengen. Dat betekent dat grafische bedrijven informatie moeten verstrekken. Uit onderzoek blijkt volgens Vermeulen dat 72% van de klanten verwacht dat over 5 jaar duurzaamheid standaard is, maar dat diezelfde klant daar niet voor wil betalen. Vermeulen ziet nog een belangrijke reden om met duurzaamheid aan de slag te gaan. ‘Jonge werknemers beoordelen bedrijven op hun duurzaamheidsbeleid.’ Hij zegt duurzame drukkerijen te kennen die totaal geen personeelsprobleem hebben, terwijl andere bedrijven grote moeite moeten doen om mensen te vinden.
Ondernemersles van René de Heij
Na een sabbatical van enkele maanden ging voormalig Probo-ceo René de Heij aan de slag als ceo van TakeAware, een Gronings bedrijf dat duurzame disposables voor de horecasector ontwikkelt. Hij deelde enkele ondernemerslessen. ‘De grootste fout die je kunt maken is niet luisteren naar je buikgevoel, omdat er allerlei dagelijkse redenen zijn om niet met bepaalde innovaties aan de slag te gaan. Er liggen veel kansen in de grafische sector, maar het betekent dat je moet weg bewegen van het defensief ondernemen, vanuit een gedachte dat bepaalde nieuwe ontwikkelingen wel mee zullen vallen. Stop met overleven, start met relevant zijn.’
Wat hij ook zei: ‘Creëer een klimaat waarin jonge talenten, die misschien heel erg tegen je opkijken, de ruimte krijgen. Ze zullen je met hun ideeën verrassen.’
CO2-verantwoording
Robert Hartman (countrymanager Nederland bij Dataline) en Remco Glashouwer (adjunctdirecteur Dienstencentrum) hielden een gezamenlijke presentatie over een slimme CO2-calculatietool voor drukwerk. Een korte uitleg. Waarschijnlijk moeten drukkers binnen 5 jaar de ecologische voetafdruk van drukwerk vermelden op orders, offertes en facturen. Dataline verwerkte in hun Multi- Press ERP-software een module voor een gecertificeerde carbon footprint-berekening. De module kwam tot stand in samenwerking met het Dienstencentrum. Voor de berekening kozen genoemde partijen de geaccrediteerde CO2-calculatietool ClimateCalc. Deze biedt CO2-berekeningen op productniveau. Na het invullen van bedrijfsgegevens vindt in de drukkerij een audit plaats door Dataline / Dienstencentrum. Na positieve afronding krijgt de drukkerij een ClimateCalc-certificaat en kan in MultiPress het bijbehorende certificaatnummer worden ingegeven. Vervolgens kan de drukker per order op product- niveau een unieke CO2-voetafdruk berekenen, in kg CO2 per kg papier. Deze cyclus wordt jaarlijks opnieuw doorlopen. De MultiPress CO2-calculator is toepasbaar op elke mogelijke printproductietechniek en de bijbehorende machinespecificaties, substraten, inkten, drukplaten en het energiegebruik.
China is de olifant in de kamer
Chinese crossborder e-commerceplatformen bestormen de wereld. Ook de grafische wereld kan zijn borst nu echt natmaken. Dat schokkende signaal gaf spreker, tech-onderzoeker en China-expert Ed Sander. ‘Allerlei producten zijn nu al rechtsreeks te bestellen bij Chinese webshops, waarna je ze binnen een paar dagen thuis ontvangt, tegen een fractie van de prijs die je hier zou betalen. Niet alleen de westerse e-commerce platforms worden door Chinese crossborder e-commerce-partijen als Temu en Shein uitgedaagd, maar ook discountshops. In oktober werd bekend dat discountshops in de Verenigde Staten dit jaar al 15% marktaandeel hebben verloren aan Temu! Deze ontwikkeling vormt dus ook een snelle bedreiging voor Nederlandse discountketens als Zara en Action.’
Chinees drukwerk
En de grafische wereld? Sander organiseert regelmatig Chinese studiereizen voor ondernemers waar hij readers met achtergrondinformatie uitdeelt. Deze kostten hem in Nederland via lulu.com 235 euro (voor 15 readers van 300 pagina’s, met een levertijd van 6 tot 9 dagen). Een vergelijkbare bestelling via de Chinese marktplaats JD.com kostte 48 euro, met minder dan 2 dagen levertijd, met een Chinees afleveradres. Tijdens zijn lezing liet hij de betreffende reader rondgaan, als bewijs van een zeer acceptabele productkwaliteit. De uitgever van Chinatalk.nl gaf de grafische industrie een onheilspellende boodschap mee: ‘Het is nog maar een hele kleine stap voordat je pfd’jes en covers van boeken kunt uploaden naar een Chinese webshop, die de bestelling vervolgens binnen enkele dagen bij je Nederlandse adres laat afleveren. De verzending is wellicht wat duurder dan bij aflevering op een Chinees adres, maar nog steeds maar tegen een fractie van de huidige bestelkosten voor drukwerk.
De 3 kleurdogma’s
Fons Put, senior consultant van het Vlaams Innovatiecentrum voor Grafische Communicatie (VIGC), stelde 3 kleurdogma’s in de grafische industrie aan de kaak in zijn lezing ‘Waar blijft beleving in kleurmanagement’. Put begon met een sprekend voorbeeld over de subjecti- viteit van kleurbeleving: die hangt sterk samen met de programmering van het brein. Vervolgens de 3 kleurdogma’s, met commentaar: Dogma 1: Hoe meer kleur, hoe beter! Put: ‘Wordt een mooie foto in de krant vanwege het lagere kleurbereik echt minder gewaardeerd dan een mooie foto in een tijdschrift? Is het echt nodig om te investeren in dure extra kleurtorens om daarmee een hoger kleurbereik te bereiken?’
Dogma 2: Mijn logokleur moet er overal hetzelfde uitzien. Put: ‘Dan kan er geen enkele Coca-Cola-advertentie in de krant, want het officiële Coca-Cola-rood is niet reproduceerbaar op krantenpapier. En onder lage kwaliteit verlichting in een supermarkt zal het getalsmatig ook een heel andere kleur rood zijn. Maar ons brein puzzelt de juiste beleving terug aan elkaar en ervaart het als Coca-Cola.’ Dogma 3: Binnen Delta E is oké. Put: ‘Eén Deltagetal zegt te weinig over de beleving van een kleurverschil, bijvoorbeeld tussen de gewenste en gedrukte kleur. Beter is het om te werken met verschil in kleurtint, kleurkracht en hoeveelheid reflectie.’
Ja hoor, papier blijft
Blijft er genoeg grafisch papier beschikbaar, en tegen welke prijs? Daarover had Ruud van den Berg veel interessants te melden. Hij is bij UPM verantwoordelijk voor de wereldwijde verkoop van grafisch papier. Het korte antwoord op de eerste vraag is ‘ja’, omdat de vraag naar grafisch papier dit jaar veel sneller is gedaald dan de beschikbare productiecapaciteit. Die vraag daalde in Europa met 28% en in Noord-Amerika met 19%. De vraag daalde zo snel vanwege de extreem hoge papierprijzen in 2022. Van den Berg verwacht geen terugkeer naar de recente hoge prijsniveaus. Aan de vraagkant voorziet UPM een verdere structurele daling van de afname van grafisch papier. In Europa lag deze vraag in 2005 nog boven de 40 miljoen ton, inmiddels rond 16 miljoen ton en in 2035 naar verwachting (ruim) onder de 10 miljoen ton. Van den Berg ziet wel degelijk nog toekomst voor papieren media en benadrukte het commitment van UPM. Weliswaar zal de totale productiecapaciteit van UPM bij grafisch papier dalen, maar het bedrijf zal deze markt zeker niet verlaten. ‘Wij geloven in papier en in de toekomst van de papierindustrie. Als toonaangevend bedrijf in onze industrie creëert UPM de waarde van papier als een uniek en duurzaam medium van vertrouwen, impact, educatie en inspiratie. En papier is niet te hacken.’
Alle partners bedankt voor deze fantastische PRINTmatters Vakdag:
ADKOW • ABONNEMENTENLAND • ANTALIS • APP FACTORY • ATÉCÉ • BRINKOMEGA • CARTIM • COMPRI • CUMULUS • DATALINE • DE BINK OPMEER • DIENSTENCENTRUM • FESPA • FLYERALARM • FUJIFILM • GOC A&O • GRAFISCHE GROEP MATTHYS • GRAFISTORE • GROOTSGEDRUKT • HEIDELBERG BENELUX • IGEPA • INTERMAIL • KENTIE • KORLAAR • KVGO • KYOCERA • LEONHARD KURZ • LOCOMAIL • MANROLAND • MULTICOPY • PAPYRUS • PROBO • PROBOOK • PRODUCTION PRINT PROFESSIONALS • RAINBOW CROSSMEDIA • RICOH • ROTAGRAPHIC • SDD • STEUNKLEURENDRUKKER • SWISSQPRINT • TOMASSEN ICT • VAN HEEK TEXTILES • VENTTRI • VERSPREIDEN.COM • VIGC • VOGELAAR • VOUWAUTO • WIFAC • XEROX
Bekijk alle foto’s van de PRINTmatters Vakdag 2023
Tekst: Robbert Delfos m.m.v. Wim Danhof en Gerard Molenaar | Fotografie: Samuel van Leeuwen
